吐蕃大相列表

吐蕃执掌朝廷大权的大臣有九名,统称政务九大臣。其中地位最高的为大贡论,俗称大相,掌管军政大权,相当于中原的丞相。根据敦煌藏文文献《赞普传记》中的《大相世系》记载,大相职位自墀南雄赞德在位期间开始设置。

吐蕃贵族的名字前面往往会冠以“论”(藏語བློན་)或者“尚”(藏語ཞང་)这两种头衔。其中“论”意思是世袭贵族,“尚”意思是王室的外戚。

名字藏文威利轉寫任期出身备注
达尔·东当杰འདའར་སྟོང་དང་རྗེས་vdavr stong dang rjes达尔氏贵族
埃·多吉杰རྔེགས་དུད་ཀྱི་རྗེས་rngegs dud kyi rjes埃氏贵族
麴·拉俄高噶ཁུ་ལྷ་བོ་མགོ་དར་khu lha bo mgo gar麴氏贵族
洛·塘真牙登ལྷོ་ཐང་འབྲིང་ཡ་སྟེངས་lho thang vbring ya stengs洛氏贵族
埃·塘雍塘杰རྔེགས་ཐ་ང་ཡོང་ཐང་རྗེས་rngegs tha yong thang rjes埃氏贵族
努·孟多日邦赞གནུབས་སྨོན་ཏོ་རེ་སྦུང་བརྩན་gnubs smon to re sbung brtsan努氏贵族
吞弥·中子甲赞努མཐོན་མྱི་འབྲིང་པོ་རྒྱལ་བཙན་ནུས་mthon myi vbring po rgyal btsan nus约在囊日论赞年间吞弥氏贵族谋逆被诛
那囊·真道杰སྣ་ནམ་འབྲིང་ཏོག་རྗེས་sna nam vbring tog rjes那囊氏贵族
努·赤多日通保གནུབས་ཁྲི་དོ་རེ་མཐོང་པོས་gnubs khri do re mthong pos努氏贵族
努·赤道杰祖伦གནུབས་ཁྲི་དོག་རྗེ་གཙུག་བློན་gnubs khri dog rje gtsug blon努氏贵族
努·年多日恩囊གནུབས་མཉེན་ཏོ་རེ་ངན་སྣང་gnubs mnyen to re ngan snang努氏贵族
许布·杰多日阿米ཤུད་པུ་རྒྱལ་ཏོ་རེ་ང་མྱིས་shud pu rgyal to re nga myis许布氏贵族
蒙·赤多日芒策布མོང་ཁྲི་དོ་རེ་སྣང་ཚབ་mong khri do re snang tshab蒙氏贵族灭藏蕃
噶尔·赤扎孜门མགར་ཁྲི་སྒྲ་འཛི་རྨུན་mgar khri sgra vdzi rmun噶尔氏贵族
娘·芒布杰尚囊མྱང་མང་བོ་རྗེ་ཞང་སྣང་myang mang po rje zhang snang娘氏贵族灭苏毗,后受诬伏诛
噶尔·芒香松囊མགར་མང་ཞམ་སུམ་སྣང་mgar mang zham sun snang噶尔氏贵族
琼波·邦色苏孜ཁྱུང་པོ་སྤུང་སད་ཟུ་ཙེས་khyung po spung sad zu tses琼波氏贵族谋叛伏诛
噶尔·东赞域松མགར་སྟོང་བྩན་ཡུལ་ཟུང་mgar stong rtsan yul zung652年—659年噶尔氏贵族汉文史料称之为“禄东赞”
倭美岱·类赞འོ་མ་ལྡེ་ལོད་བཙན་vo ma lde lod btsan659年—661年倭美岱氏贵族因谋叛被诛杀
噶尔·东赞域松མགར་སྟོང་བྩན་ཡུལ་ཟུང་mgar stong rtsan yul zung661年—667年噶尔氏贵族复任大相
尚·论查莫ཞང་ལོན་པྲ་མོ་zhang lon pra mo667年代理大相之职
噶尔·赞聂多布མགར་བཙན་སྙ་ལྡོམ་བུmgar btsan snya ldom bu667年—685年噶尔氏贵族汉文史料称之为“赞悉若”
韦·松囊དབའས་སུས་སྣང་(dbavs sum snang)为副大论(བློན་ཆེའི་འོག་དཔོན་,副相)
噶尔·钦陵赞卓མགར་ཁྲི་འབྲིང་བཙན་བྲོདmgar khri vbring btsan brod685年—698年噶尔氏贵族汉文史料称之为“论钦陵”
大相空缺
麴·莽布支拉松ཁུ་མང་པོ་རྗེ་ལྷ་ཟུངkhu mang po rje lha zung705年麴氏贵族汉文史料称之为“麴莽布支”
韦·乞力徐尚年དབའས་ཁྲི་གཟིགས་ཞང་ཉེནdbavs khri gzigs zhang nyen705年—721年韦氏外戚汉文史料称之为“乞力徐”、“尚乞力徐”
韦·绮力心儿藏热དབའས་ཁྲི་སུམ་རྗེ་རྕང་བཞེརdbavs khri sum rje rtsang bzher721年—725年韦氏外戚汉文史料称之为“尚绮心儿”
埃·芒夏木达则布རྔེགས་མང་ཞམ་སྟག་ཚབ་rngegs mang zham stag tshab725年—727年埃氏贵族
韦·达扎恭略དབའས་སྟག་སྒྲ་ཁོང་ལོདdbavs stag sgra khong lod727年—728年韦氏贵族汉文史料称之为“悉诺逻恭禄”
没庐·穷桑倭儿芒འབྲོ་ཅུང་བཟང་འོར་མངvbro cung bzang vor mang728年—747年?没庐氏外戚
末·结桑东则布འབལ་སྐྱེས་ཟང་སྡོང་ཚབvbal skye zang ldong tshab747年?—754年?末氏贵族
韦·囊热苏赞དབའས་སྣང་བཞེར་ཟུ་བརྩནdbavs snang bzher zu brtsan757年—763年韦氏贵族
桂·墀桑雅甫拉མགོས་ཁྲི་བཟང་ཡབ་ལགmgos khri bzang yab lag768年—782年桂氏贵族
琛·尚·杰斯秀亭མཆིམས་རྒྱལ་གཟིགས་ཤུསྟེང་mchims zhang rgyal zigs shu teng782年?琛氏外戚汉文史料称之为“尚结息”
恩兰·达扎路恭ངན་ལམ་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་ཁོང་ngan lam stag sgra klu gong782年—783年恩兰氏贵族汉文史料称之为“马重英”
那囊·尚·杰擦拉囊སྣ་ནམ་ཞང་རྒྱལ་ཚན་ལྷ་སྣངsna nam zhang rgyal tshan lha snang783年—796年那囊氏外戚汉文史料称之为“尚结赞”
没庐·墀松热霞འབྲོ་ཁྲི་གཟུ་རམ་ཤགྶvbro khri gzu ram shags796年—800年没庐氏外戚
韦·莽支拉略དབའས་མང་རྗེ་ལྷ་ལོདdbavs mang rje lha lod800年—810年韦氏贵族
没庐·墀松杰拉囊འབྲོ་སུམ་རྗེ་སྟག་སྣངvbro khri sum rje stag snang810年—836年没庐氏外戚汉文史料称之为“尚绮心儿”
韦·杰多日达聂དབའས་རྒྱལ་ཏོ་རེ་སྟག་སྙdbavs rgyal to re stag snyas836年—842年韦氏贵族汉文史料称之为“结都那”

参考资料

  • 《吐蕃史稿》,才让著
  • 賢者喜宴》,巴卧·祖拉陈哇著,黃顥譯。中國社會科學院民族研究所,1989年3月出版(原載於《西藏民族學院學報》)
  • 西藏王统记》,索南坚赞著,刘立千译注。民族出版社,2000年2月出版
  • 《新唐书·吐蕃传》
  • 黄辛建,“韦·悉诺逻恭禄获罪遣:吐蕃贵族论与尚的政治博弈”,西藏大学学报(社会科学版),第27卷第3期(2012年9月)

参见

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.